بازار خودرو در کما / پشت پرده واردات خودروهای لوکس
بازار خودرو در حالی به استقبال آذرماه می‌رود که در یک کُمای عمیق فرو رفته است: معاملات در کف، اما قیمت‌ها صعودی! این پارادوکس عجیب نشان‌دهنده یک بازار بیمار است که از یک سو با تزریق پول دولت و از سوی دیگر با آشفتگی در واردات، آینده‌ای کاملاً مبهم را پیش روی خود می‌بیند.
یک کارشناس برجسته صنعت خودرو، از اعداد و ارقام تکان‌دهنده‌ای پرده برداشته که نشان می‌دهد چرا نباید منتظر ارزانی در بازار بود.
تزریق ۴۰ همتی به غول‌های زیان‌ده: مسکّن یا درمان؟
دولت بار دیگر با یک بسته حمایتی ۴۰ هزار میلیارد تومانی (۴۰ همتی) به میدان آمده تا به قول خود، صنعت خودرو را نجات دهد. اما آیا این پول، سرنوشتی بهتر از کمک‌های قبلی خواهد داشت؟
- یک تجربه تلخ: این اولین بار نیست! در سال ۱۳۹۷ نیز یک بسته ۱۵ همتی به خودروسازان تزریق شد. نتیجه چه بود؟ آیا کیفیت بالا رفت؟ آیا تولید متحول شد؟ آمارها و وضعیت فعلی بازار، پاسخ منفی می‌دهند.
- فقط یک مسکّن: به گفته مسیح فرزانه، کارشناس صنعت خودرو، این ۴۰ همت در برابر کوه مشکلات خودروسازان، تنها نقش یک مسکّن موقتی را دارد و مشکل ریشه‌ای را حل نمی‌کند.
عمق فاجعه در صورت‌های مالی خودروسازان
چرا ۴۰ همت کافی نیست؟ نگاهی به این ارقام، همه چیز را روشن می‌کند:
-
زیان انباشته: ضرر و زیان خودروسازان دولتی در ۶ ماهه اول سال به رقم سرسام‌آور ۳۱۰ هزار میلیارد تومان رسیده است!
- بدهی کل: کل بدهی این شرکت‌ها به عدد نجومی ۶۲۰ هزار میلیارد تومان می‌رسد.
- بدهی به قطعه‌سازان: از این میزان، ۱۶۰ هزار میلیارد تومان بدهی مستقیم به زنجیره تأمین (قطعه‌سازان) است که عملاً شریان حیاتی تولید را در دست دارند.
با این ارقام، ۴۰ همت حتی برای تسویه بدهی به قطعه‌سازان هم کافی نیست و به سرعت در چاه زیان انباشته گم خواهد شد.
پشت پرده واردات: لوکس‌ها برای خواص، گرانی برای عوام؟
همزمان با بحران در تولید داخل، بازار وارداتی‌ها نیز آشفته و پر از ابهام است. سیاست‌گذار مسیری را در پیش گرفته که به عقیده کارشناسان، به نفع عده‌ای خاص و به ضرر بازار تمام می‌شود.
- واردات لوکس با لابی: واردات خودروهای بالای ۲۵۰۰ سی‌سی (خودروهای لوکس) به صورت گزینشی و محدود برای برخی واردکنندگان خاص کلید خورده است. مسیری که به نظر می‌رسد با لابی‌گری‌های پشت صحنه هموار شده است.
- گره در کار خودروهای جانبازی: تخصیص ارز به خودروهای جانبازان از تالار اول (با نرخ حدود ۷۳ هزار تومان) به تالار دوم (با نرخ نزدیک به بازار آزاد) منتقل شده است. این یعنی افزایش شدید هزینه واردات برای این گروه.
- ۸ ماه توقف کامل: ۸ ماه است که هیچ ثبت سفارش جدیدی برای واردات خودرو انجام نشده و هیچ تخصیص ارزی نیز صورت نگرفته است. این یعنی عملاً واردات متوقف است.
پیش‌بینی هفته اول آذر: منتظر کاهش قیمت نباشید!
با کنار هم گذاشتن این پازل، چشم‌انداز بازار خودرو در هفته اول آذر و ماه‌های آینده کاملاً روشن است:
- اثر مسکّن ۴۰ همتی: این پول به سرعت جذب زیان‌های انباشته می‌شود و تأثیر معناداری بر افزایش تولید یا کاهش قیمت نخواهد داشت.
- افت تیراژ تولید: با بدهی سنگین به قطعه‌سازان، پیش‌بینی می‌شود تیراژ تولید در ماه‌های آینده افت کند.
- واردات گران‌تر: توقف واردات رسمی و الزام واردکنندگان به استفاده از ارز آزاد، به معنی آن است که هر خودروی وارداتی جدید، با قیمتی بسیار بالاتر از قبل به بازار خواهد رسید.
نتیجه‌گیری نهایی: به گفته کارشناسان، با این فرمان، هیچ چشم‌انداز کاهشی برای قیمت خودرو در بلندمدت وجود ندارد. بازار خود را برای موج جدیدی از رکود تورمی آماده می‌کند.
