بازار ۱.۴۵ میلیارد نفری زیر پای تجار ایرانی
آفریقا با ۵۵ کشور، ذخایر ۳۰ درصد معادن جهان، ۶۵ درصد الماس و ۶۰ درصد طلای دنیا، مقصدی استراتژیک برای صادرات ایرانی‌ها؛ بازاری که رشد اقتصادی‌اش در بسیاری از کشورها بالاتر از میانگین جهانی است و وابستگی شدید به واردات دارد. برهمن می‌گوید: «تمام کالاهای ایرانی از مصالح ساختمانی تا فرش، لوازم خانگی و صنایع غذایی فرآوری‌شده، شانس نفوذ در این بازار را دارند.»
برهمن چهار مسیر قانونی و کاربردی برای تجارت با آفریقا معرفی کرد:
- پرداخت نقدی؛ تاجران آفریقایی پول را مستقیم پرداخت و کالا را دریافت می‌کنند.
- تهاتر؛ نمونه آن واردات چندین تن فلزات گران‌بها در ازای صادرات کالاهای ایرانی در سال گذشته است.
- استفاده از صرافی‌های فعال در آفریقا؛ برای تسهیل پرداخت‌ها.
- ثبت شرکت در کشورهای ثالث مثل امارات یا ترکیه؛ صدور پیش‌فاکتور، گشایش اعتبار اسنادی و مدیریت مبادلات از مسیر غیرتحریمی.
وی همچنین از مذاکره با بانک مرکزی برای ایجاد روابط کارگزاری میان بانک‌های ایرانی و آفریقایی خبر داد تا تبادلات بدون جابه‌جایی فیزیکی پول انجام شود.
حمایت‌های کلان دولت
- صندوق ضمانت صادرات: پوشش ریسک تا ۴.۵ میلیارد دلار
- صندوق توسعه ملی: اعتبار ۲ میلیارد یورویی با نرخ سود ۸.۵ درصد برای پروژه‌های آفریقایی
- نمونه فرصت‌ها: پروژه ساختمانی ۱۶۰ میلیون دلاری کامرون، ساخت ۲ میلیون واحد مسکونی در زامبیا، سرمایه‌گذاری معدنی.
بسته‌بندی؛ فرصت طلایی صنعت ایران
علیرضا حاتمی‌فر، مشاور تجارت در آفریقا، ضعف شدید صنعت چاپ و بسته‌بندی را «طلایی‌ترین فرصت برای ایران» دانست. او تأکید کرد بازار آفریقا به نسبت جمعیت و رشد شهرنشینی به استانداردهای بسته‌بندی مدرن تشنه است.
نمونه موفق: یک ایرانی در کامرون با راه‌اندازی شرکت چاپ و بسته‌بندی، بازار داخلی را قبضه و به کشورهای همسایه صادرات داشته است.
ضرب‌الاجل حضور
حاتمی‌فر هشدار داد: هند، پاکستان و امارات با سرعت وارد این بازار می‌شوند و فعالان اقتصادی ایران باید فوراً اقدام کنند؛ «آفریقا قاره تضادهاست؛ اما همین تضاد یعنی ظرفیت انفجاری برای توسعه و درآمدزایی.»
با بازار یک‌ونیم میلیارد دلاری فعلی و ظرفیت‌های صدها میلیاردی، ترکیب راهکارهای عبور از تحریم، پشتیبانی مالی کلان و مزیت صنعتی ایران می‌تواند جایگاه کشور را در آفریقا متحول کند. اما سرعت عمل، تحقیقات بازار و حضور فیزیکی، سه شرط موفقیت هستند.
