ابرپروژه حذف یارانه / ۱۰ میلیون نفر در صف حذف رفتند!
دولت با رونمایی از جزئیات فنی و اجرایی، بزرگترین عملیات اصلاح نظام یارانهای کشور را وارد فاز نهایی کرده است.

معاون رفاه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ضمن تأیید حذف یارانه ۸ میلیون نفر و هدفگذاری برای حذف کامل ۱۸ میلیون نفر تا پایان سال، اعلام کرد که این فرآیند نه بر اساس خوداظهاری، بلکه با تکیه بر دادههای انباشته شده در “پایگاه رفاه ایرانیان” و با جداسازی حسابهای تجاری از شخصی، به دنبال شناسایی دقیق سه دهک پردرآمد جامعه است.
در یک تشریح جامع از سیاستهای رفاهی دولت، احد رستمی، معاون رفاه وزارت تعاون، ابعاد مختلف پروژه حذف یارانه دهکهای پردرآمد را روشن ساخت. این اقدام که به استناد قانون بودجه سال جاری انجام میشود، با هدف تأمین منابع لازم برای پرداخت کالابرگ الکترونیکی به دهکهای کمدرآمد صورت میگیرد.
۱. سازوکار شناسایی: پایگاه داده، نه خوداظهاری
آقای رستمی تأکید کرد که مبنای شناسایی دهکهای درآمدی، “پایگاه اطلاعاتی رفاه ایرانیان” است که از سال ۱۳۹۲ فعال شده. این پایگاه دادههای ثبتی و رسمی خانوارها را از منابع مختلف تجمیع میکند، از جمله:
- داراییها: تعداد و مدل خودرو، املاک و مستغلات.
- تراکنشهای بانکی: گردش مالی و مانده حسابها.
- اطلاعات هویتی و اجتماعی: ساختار خانوار و موقعیت شغلی.
بر این اساس، خانوارها در ده دستهبندی (از دهک ۱ کمدرآمد تا دهک ۱۰ پردرآمد) امتیازبندی میشوند و تصمیمگیری برای حذف یارانه بر مبنای این دادههای عینی صورت میگیرد.
۲. چالش اصلی: تفکیک حسابهای تجاری و شخصی
معاون وزیر رفاه به یکی از بزرگترین چالشها و بیشترین موارد اعتراض اشاره کرد: استفاده از حسابهای شخصی برای مقاصد تجاری یا تنخواهگردانی شرکتها. وی اعلام کرد:
“بسیاری از افراد معترض مدعی هستند که گردش مالی بالای حسابشان مربوط به فعالیت شرکت یا کسبوکار است و درآمد شخصی آنها نیست. برای حل این مشکل، با همکاری بانک مرکزی، طرح تفکیک حسابهای تجاری از شخصی به طور جدی در حال پیگیری است تا ارزیابی درآمد افراد با دقت بالاتری انجام شود.”
۳. فرآیند اجرایی و نحوه اعتراض
طبق این گزارش، فرآیند حذف به صورت تدریجی و با حذف ماهانه بین ۱ تا ۳ میلیون نفر در حال انجام است و پیشبینی میشود تا پایان سال به هدف حذف کامل سه دهک (۱۸ میلیون نفر) برسد.
شهروندانی که نسبت به حذف یارانه خود یا دهکبندی اعلام شده اعتراض دارند، میتوانند با مراجعه به سامانه hemayat.mcls.gov.ir درخواست خود را ثبت کرده تا پرونده آنها مجدداً بررسی شود.
۴. هدف نهایی: عدالت در توزیع منابع
این اقدام در نهایت به دنبال آن است که منابع حاصل از حذف یارانه افراد غیرنیازمند، به صورت هدفمند و از طریق کالابرگ الکترونیکی، در اختیار هفت دهک پایینتر جامعه قرار گیرد تا قدرت خرید آنها برای تأمین کالاهای اساسی تقویت شود.