برنامه بزرگ ایران برای عراق / میخواهیم پول در بیاوریم!
در یک حرکت استراتژیک برای عبور از الگوی سنتی گردشگری زیارتی، ایران هدفگذاری بلندپروازانهای برای جذب پنج میلیون گردشگر عراقی تا پایان سال ۲۰۲۶ تعیین کرده است. این هدف که از سوی سفیر ایران در بغداد اعلام شد، نشاندهنده تلاشی برای تنوعبخشی به سبد گردشگری کشور و بهرهبرداری از پتانسیلهای مغفول مانده در حوزههای سلامت، طبیعت و تاریخ برای بزرگترین بازار گردشگری ایران است.

بر اساس اظهارات فعالان صنعت گردشگری، بیش از ۵۰ درصد از کل مبادلات گردشگری ایران با کشور عراق انجام میشود. با این حال، این حجم عظیم تبادل عمدتاً بر محور زیارت، بهویژه در ایام اربعین و مناسبتهای مذهبی دیگر، متمرکز بوده است. محمدکاظم آل صادق، سفیر ایران در عراق، ضمن تایید این موضوع تاکید کرد که با وجود پیوندهای عمیق تاریخی، مذهبی و فرهنگی و بیش از ۱۶۰۰ کیلومتر مرز مشترک، ظرفیتهای گسترده دیگری برای توسعه روابط وجود دارد.
اقدام جدید: “رودشو” برای معرفی چهره جدید گردشگری ایران
برای شکستن این انحصار و معرفی ابعاد دیگر گردشگری ایران، نخستین “رودشو (Roadshow) گردشگری ایران در عراق” برگزار شده است. این رویداد که با استقبال بخش خصوصی عراق مواجه شده، اهداف زیر را دنبال میکند:
- معرفی جاذبههای متنوع: ارائه توانمندیهای ایران در حوزههای گردشگری سلامت (پزشکی و درمانی)، طبیعتگردی، گردشگری تاریخی و فرهنگی (با توجه به رتبه دهم ایران در یونسکو با ۲۷ اثر ثبت شده)، و گردشگری خرید.
- تقویت روابط بخش خصوصی: ایجاد ارتباط مستقیم میان آژانسهای مسافرتی، هتلداران و فعالان گردشگری دو کشور.
- تغییر تصویر ذهنی: تلاش برای تغییر تصور گردشگر عراقی از ایران به عنوان مقصدی صرفاً زیارتی به مقصدی چندوجهی و جذاب برای انواع سلیقهها.
هدفگذاری و پتانسیلها: چشمانداز ۵ میلیون گردشگر
سفیر ایران رسماً اعلام کرد که جمهوری اسلامی تلاش میکند تا به هدف جذب پنج میلیون گردشگر عراقی تا پایان سال ۲۰۲۶ دست یابد. این هدف بر اساس پتانسیلهای زیر بنا شده است:
- ظرفیت تبادل بالا: پتانسیل تبادل سالانه ۱۱.۴ میلیون گردشگر میان دو کشور.
- همسایگی و دسترسی آسان: مرز طولانی و وجود گذرگاههای متعدد زمینی و پروازهای مستقیم.
- اشتراکات فرهنگی و زبانی: سهولت ارتباط و احساس قرابت فرهنگی میان دو ملت.
تحلیل و چالشهای پیش رو
دستیابی به هدف ۵ میلیون گردشگر نیازمند رفع چالشها و فراهم کردن زیرساختهای لازم است. موفقیت این طرح به عواملی چون موارد زیر بستگی دارد:
- توسعه زیرساختهای حملونقل: افزایش کیفیت و کمیت پروازها و بهبود وضعیت پایانههای مرزی و جادهای.
- استانداردسازی خدمات: ارتقای کیفیت هتلها، رستورانها و خدمات گردشگری متناسب با استانداردهای بینالمللی و سلیقه گردشگران عراقی.
- تسهیلات مالی و ارزی: ایجاد سازوکارهای شفاف و آسان برای تبادلات مالی گردشگران.
- بازاریابی هدفمند: تولید محتوای حرفهای و کمپینهای تبلیغاتی متمرکز بر جاذبههای غیرزیارتی برای بازار عراق.
نتیجهگیری: حرکت ایران برای تنوعبخشی به گردشگری با بازار عراق، یک گام راهبردی و هوشمندانه برای افزایش درآمدهای ارزی و تعمیق روابط دوجانبه است. با این حال، موفقیت این چشمانداز از صرف برگزاری رویدادها فراتر رفته و نیازمند سرمایهگذاری جدی در زیرساختها و بهبود کیفیت خدمات در داخل کشور خواهد بود.