نسخه طلایی کارشناسان برای پولهای سرگردان/ تا پایان سال فقط طلا و دلار بخرید!
در میانه نااطمینانیهای اقتصادی و سایه سنگین جنگ که بر اقتصاد ایران سایه افکنده، سؤال ابدی «با پولمان چه چیزی بخریم؟» بیش از هر زمان دیگری ذهن ایرانیان را به خود مشغول کرده است. اکنون دو کارشناس برجسته بازارهای مالی، محمدجواد نظری و محمدعلی احمدزاد اصل، در گفتگو با اقتصادنیوز، پاسخی قاطع و شاید تلخ به این پرسش دادهاند: تا پایان سال، تنها پناهگاههای امن برای حفظ ارزش داراییها، طلا و دلار هستند و دوران درخشش بازارهای سنتی مانند مسکن به سر آمده است.
محمدجواد نظری، تحلیلگر بازارهای مالی، بدون هیچ تعارفی اعلام میکند که در شرایط فعلی، چه جنگ بشود و چه نشود، اقتصاد ایران با دو چالش بزرگ روبروست: «سایه جنگ» و «کسری بودجه». به گفته او، «سایه جنگ، عملاً مانند فضای جنگی عمل میکند» و سرمایهگذاران بزرگ را به سمت داراییهای امن سوق میدهد. از سوی دیگر، مشکل مزمن کسری بودجه، حتی در خوشبینانهترین حالت، تورمی در حدود ۵۰ درصد را برای اقتصاد کشور رقم خواهد زد. این دو عامل، تقاضا برای داراییهای امنی که هم ریسک را پوشش دهند و هم در برابر تورم سپری باشند، یعنی طلا و دلار، را به شدت افزایش میدهد. نظری معتقد است گرچه ممکن است طلا و دلار تا دو سه ماه آینده سقف جدیدی نزنند، اما تقاضای خرد و کلان برای آنها همچنان ادامه خواهد داشت و در این میان، طلا جایگاه بهتری نسبت به دلار دارد.
سقوط یک غول؛ چرا مسکن دیگر جذاب نیست؟
شوکهکنندهترین بخش تحلیل نظری، به بازار مسکن بازمیگردد. او قاطعانه میگوید: «مسکن رونق سابق را نخواهد داشت». دلایل او برای این پیشبینی ویرانگر چندلایه است:
- پایان انفجار جمعیت: تقاضای حقیقی که توسط «دهه شصتیها» به بازار تزریق میشد، به پایان رسیده و جمعیت دیگر از این بازار حمایت نمیکند.
- مشکلات زیرساختی: بحرانهای زیستمحیطی مانند کمبود آب و برق، جذابیت سرمایهگذاری بلندمدت و کمنقدشوندگی مانند مسکن را کاهش داده است.
- سقوط قدرت خرید: شکاف بین قیمت مسکن و قدرت خرید مردم به حدی عمیق شده که تقاضای مؤثر از بازار رخت بربسته است. تقاضای باقیمانده نیز محدود به واحدهای کوچک ۴۰ تا ۶۰ متری با قیمت سه تا پنج میلیارد تومان است.
نتیجهگیری نظری درباره مسکن بیرحمانه است: «در خوشبینانهترین حالت، قیمت مسکن نهایتاً ۵ تا ۱۰ درصد افزایش خواهد یافت و در صورت وقوع جنگ، ممکن است حتی کاهش یابد». او حتی معتقد است خودرو عملکرد بهتری نسبت به مسکن خواهد داشت.
بازارهای دیگر؛ بورس درجا میزند، خودرو عقب میماند
نگاه نظری به سایر بازارها نیز چندان مثبت نیست. او درباره بورس معتقد است شرکتها عمدتاً حول «ارزش ذاتی» خود معامله میشوند و فضای چندانی برای رشد انفجاری وجود ندارد. بازار خودرو نیز اگرچه به دلار وابسته است، اما رشد آن کمتر از دلار خواهد بود و نمیتواند پوشش کاملی برای تورم ایجاد کند.
نسخه جایگزین برای ریسکگریزها و سرمایههای خرد
در سوی دیگر، محمدعلی احمدزاد اصل، نگاهی کمی منعطفتر دارد. او تأیید میکند که اگر مولفه جنگ همچنان مطرح باشد، طلا و ارز بهترین گزینهها هستند. اما او دو راهکار مهم دیگر را نیز پیش روی سرمایهگذاران قرار میدهد:
- مسکن برای ریسکگریزها: به گفته او، «مسکن برای ریسکگریزها همیشه مناسب است؛ حداقل به طور معمول تورم را پوشش میدهد». این بازار برای کسانی که به دنبال ثبات بلندمدت هستند، همچنان یک گزینه است.
- صندوقهای طلا برای همه: احمدزاد به یک گزینه عالی برای سرمایههای خرد اشاره میکند: «صندوقهای طلا به وفور فعال هستند که اتفاقاً گزینه امنی محسوب میشوند. در این بازارها حتی با مبلغ کوچک از ۲ میلیون تومان یا هزار تومان میتوان سرمایهگذاری کرد». این راهکار، دروازه ورود به بازار طلا را برای همه اقشار جامعه باز میکند.
در نهایت، هر دو کارشناس بر یک نکته اتفاق نظر دارند: در افق پیش رو، اقتصاد ایران با چالشهای جدی مواجه است و سرمایهگذارانی که به دنبال حفظ ارزش پول خود هستند، باید با چشمانی باز و به دور از هیجانات، تصمیمگیری کنند. به نظر میرسد تا اطلاع ثانوی، درخشش زرد طلا، مطمئنترین نور در این تونل تاریک اقتصادی است.