اختصاصی خودرو یک:
انعام بده تا برق بیفته / اجبار پنهانی که در کارواش خودرو باب شد!
در سال‌های اخیر، پدیده‌ی پرداخت انعام در کارواش‌های ایران به یکی از موضوعات بحث‌برانگیز در میان صاحبان خودرو تبدیل شده است.
بسیاری از مشتریان معتقدند که بدون پرداخت انعام، خدمات ارائه‌شده در کارواش‌ها از کیفیت لازم برخوردار نیست و این موضوع، به نوعی به یک «عرف اجباری» در این صنف بدل شده است.
انعام، از لطف مشتری تا شرط کیفیت
بر اساس گفت‌وگوهای میدانی با چند مشتری در کارواش‌های تهران میانگین انعام پرداختی به کارگران بین ۵۰ و حتی تا ۱۵۰ هزار تومان برای شست‌وشوی کامل خودروهای سواری است. در مواردی که خودرو SUV یا لوکس باشد، مبلغ انعام گاه به ۲۰۰ هزار تومان نیز می‌رسد.
یکی از مشتریان در گفت‌وگو با خبرنگار ما می‌گوید:
«اگر انعام ندهی، یا ماشینت را خوب خشک نمی‌کنند یا داخل کابین را سرسری می‌کشند. حتی گاهی عمداً کاری می‌کنند که دفعه بعد مجبور شوی دوباره برای اصلاح بیایی.»
این تجربه تنها به چند نفر محدود نیست. بسیاری از صاحبان خودرو تأیید می‌کنند که کیفیت شست‌وشو و دقت کار، به‌طور مستقیم با میزان انعام پرداختی رابطه دارد.
کارگران: درآمد ما از انعام است
در سوی دیگر ماجرا، کارگران کارواش نیز دلایل خود را دارند. یکی از کارکنان کارواش در شرق تهران می‌گوید:
«حقوق پایه‌ای که می‌گیریم خیلی پایین است، با انعام‌هاست که دخل‌وخرجمان می‌چرخد.»
برخی از صاحبان کارواش نیز با این وضعیت موافق‌اند و حتی تلویحاً به کارگران اجازه می‌دهند انعام بگیرند تا بخشی از فشار مالی حقوق را جبران کنند. با این حال، نبود تعرفه‌ی مشخص و رسمی برای انعام، موجب بروز نارضایتی میان مشتریان شده است.
نارضایتی عمومی از بی‌نظمی در کیفیت خدمات
بسیاری از مشتریان گلایه دارند که شست‌وشوی خودرو در ایران تابع قانون ثابتی نیست؛ دو خودرو با هزینه‌ی یکسان اما انعام متفاوت، نتیجه‌ی متفاوتی دریافت می‌کنند. این مسئله باعث شده برخی از رانندگان به کارواش‌هایی بروند که «کیفیت کارشان بدون انعام هم ثابت است»، اما چنین مکان‌هایی در اقلیت قرار دارند.
لزوم ساماندهی نظام پرداخت در کارواش‌ها
به گفته‌ی کارشناسان، تعیین نرخ خدمات شفاف، پرداخت عادلانه‌ی دستمزد کارگران و نظارت بر رفتار صنفی، می‌تواند این چرخه را اصلاح کند. در غیر این صورت، فرهنگ انعام در کارواش‌ها از شکل داوطلبانه خارج شده و به یک الزام نانوشته تبدیل می‌شود.
