زنگ خطر برای هواپیماهای بوئینگ در خلیج فارس

شرکت فلای‌دبی، بازوی کم‌هزینه گروه امارات، در نمایشگاه هوایی دبی دست به اقدامی زد که صنعت هوانوردی جهانی را غافلگیر کرد: ثبت سفارش اولیه ۱۵۰ فروند ایرباس A321neo به ارزش حدود ۲۴ میلیارد دلار؛ قراردادی که نه‌تنها بزرگ‌ترین خرید این شرکت تاکنون است، بلکه نخستین خروج رسمی از انحصار بوئینگ به شمار می‌رود؛ انحصاری که از سال ۲۰۰۹ تاکنون بر ناوگان فلای‌دبی سایه انداخته بود.

این چرخش بزرگ، فراتر از یک تصمیم تجاری ارزیابی شده و بسیاری از تحلیلگران آن را پیامی سیاسی به آمریکا و بوئینگ می‌دانند؛ به‌ویژه در زمانی که تعلل بوئینگ در تحویل ۷۳۷ مکس، مشکلات ایمنی و فشارهای نظارتی باعث نارضایتی برخی شرکت‌های غرب آسیا شده است.

از سوی دیگر، همزمانی این تصمیم با توسعه فرودگاه پنج‌باندی جدید دبی و سرمایه‌گذاری گسترده این شیخ‌نشین در حمل‌ونقل هوایی، نشان می‌دهد که امارات به دنبال تنوع‌بخشی روابط خود با اروپا و کاهش اتکا به بازار آمریکاست.

هواپیماهای A321neo رقیب مستقیم بوئینگ ۷۳۷ مکس قرار است ظرفیت ناوگان فلای‌دبی را بیش از دو برابر کنند. این شرکت اکنون ۹۵ فروند هواپیما دارد اما با این سفارش مسیر جدیدی را آغاز می‌کند؛ مسیری که به‌وضوح نشانه‌ای از نارضایتی از عملکرد بوئینگ و اعتماد فزاینده به فناوری اروپایی ایرباس است.

هرچند دو طرف این قرارداد را «یادداشت تفاهم» توصیف کرده‌اند و مذاکرات بیشتری تا امضای نهایی باقی مانده است، اما همین اعلام اولیه کافی بود تا موجی از تحلیل‌ها درباره چرخش استراتژیک امارات به سمت اروپا به راه بیفتد.

شیخ احمد بن سعید آل‌مکتوم، رئیس امارات و فلای‌دبی، در واکنش به این معامله گفت که این تصمیم گامی هیجان‌انگیز در مسیر توسعه و تنوع ناوگان ماست.

تحلیلگران معتقدند این گام، تنها «توسعه ناوگان» نیست، بلکه آغاز دوران جدیدی از رقابت ژئوهوایی میان آمریکا و اروپا در خلیج فارس است؛ دورانی که امارات با جسارت، اولین شلیک آن را انجام داد.