قرارداد گردن کلفت تسلا با رفیق ایران
تسلا با امضای قراردادی ۵۵۶ میلیون دلاری برای ساخت نیروگاه باتری در چین، گام بزرگی در راستای حمایت از اهداف انرژی پاک این کشور برمیدارد.

با وجود جنگ تجاری بین ایالات متحده و چین و ابهام در مورد تعرفهها، تسلا برنامههای خود را برای توسعه عملیات جدید در چین پیش میبرد. در ژوئن، تسلا توافقی برای ساخت یک نیروگاه باتری در مقیاس شبکه امضا کرد تا به تأمین برق پاک و پایدار برای مصرفکنندگان کمک کرده و از اهداف چین برای گذار به انرژی سبز حمایت کند. با این حال، تسلا برای کسب سهم بازار باید با بزرگترین تولیدکنندگان باتری جهان رقابت کند و فراتر از تولید خودروهای برقی (EV) وارد حوزههای جدید شود.
تسلا، غول خودروسازی برقی آمریکایی، حدود دو دهه پیش بهعنوان یک استارتاپ در سیلیکون ولی آغاز به کار کرد. ایلان ماسک در سال ۲۰۰۴ بهعنوان رئیس و سرمایهگذار اصلی به این شرکت پیوست و در سال ۲۰۰۸ مدیرعامل آن شد. تسلا بهعنوان پیشگام در دنیای خودروهای برقی شناخته شد و زمانی که اکثر خودروسازان تنها در حال بررسی ایده خودروهای برقی بودند، تسلا در این زمینه سرمایهگذاری کرد. این شرکت برای سالها بازار خودروهای برقی آمریکا و اروپا را در اختیار داشت و مدلهای تمامبرقی متنوعی را پیش از بسیاری از رقبای بزرگتر خود به بازار عرضه کرد.
مدل S تسلا که در سال ۲۰۱۲ به بازار آمد، عملکردی مشابه خودروهای اسپرت داشت و با برد بیش از ۴۰۰ کیلومتر، در مقایسه با خودروهای برقی کندتر و با برد کمتر رقبا، برجسته بود. تا سال ۲۰۲۰، تسلا ۶۰ درصد از بازار خودروهای برقی آمریکا را در اختیار داشت، اما این سهم در سال ۲۰۲۴ به ۳۸ درصد کاهش یافت، زیرا صدها مدل رقابتی جدید وارد بازار شدند.
با این حال، تسلا دیگر تنها یک تولیدکننده خودروهای برقی نیست. این شرکت در توسعه سیستمهای رانندگی خودکار سرمایهگذاری کرده و قصد دارد تاکسیهای بدون راننده (“روبوتاکسی”) را در شهرهای مختلف جهان عرضه کند. همچنین، کسبوکار ذخیرهسازی انرژی تسلا در حال رشد است و این شرکت روی توسعه ربات انساننما به نام اپتیموس کار میکند. در حالی که کسبوکار خودروهای برقی تسلا با ورود گزینههای برقی ارزانتر از خودروسازان معتبر به بازار دچار چالش شده، این شرکت به پروژههای دیگر خود خوشبین است.
در ژوئن، تسلا اعلام کرد که توافقی برای توسعه بزرگترین نیروگاه باتری در مقیاس شبکه در چین امضا کرده است. این سیستم ذخیرهسازی باتری در مقیاس بزرگ برای تنظیم عرضه و تقاضای انرژی در شبکه استفاده خواهد شد و به تأمین برق تجدیدپذیر پایدار برای مصرفکنندگان کمک میکند. ارزش این قرارداد حدود ۵۵۶ میلیون دلار تخمین زده شده است.
نخستین کارخانه باتری تسلا در شانگهای در سهماهه اول سال بیش از ۱۰۰ مگاپک – باتریهایی که برای استفاده در مقیاس شبکه طراحی شدهاند – تولید کرده است. هر مگاپک میتواند تا ۱ مگاوات برق به مدت چهار ساعت تأمین کند. تسلا اعلام کرده است: «نیروگاه ذخیرهسازی انرژی سمت شبکه، یک تنظیمکننده هوشمند برای برق شهری است که میتواند منابع شبکه را بهصورت انعطافپذیر تنظیم کند.» استفاده از مگاپکها امنیت انرژی را با تضمین عرضه پایدار برق تجدیدپذیر افزایش میدهد.
چین برای دههها در بخشهای انرژی خورشیدی و بادی سرمایهگذاری سنگینی کرده و به بزرگترین قدرت انرژی تجدیدپذیر جهان تبدیل شده است. سال گذشته، ظرفیت نصبشده انرژی خورشیدی و بادی چین بهترتیب ۴۵.۲ درصد و ۱۸ درصد افزایش یافت. ظرفیت خورشیدی نصبشده به ۸۸۶.۶۷ گیگاوات رسید (از ۶۰۹.۴۹ گیگاوات در سال ۲۰۲۳) و ظرفیت انرژی بادی به ۵۲۰ گیگاوات افزایش یافت. چین در ژوئیه سال گذشته، شش سال زودتر از برنامه، به هدف ظرفیت انرژی تجدیدپذیر خود برای سال ۲۰۳۰ دست یافت.
ظرفیت عظیم انرژی تجدیدپذیر چین به این معناست که نصب سیستمهای ذخیرهسازی باتری در مقیاس بزرگ در مزارع بادی و خورشیدی اصلی این کشور ضروری است تا تأمین انرژی پاک به ساعاتی که خورشید میتابد یا باد میوزد محدود نشود. ذخیرهسازی باتری به چین کمک میکند تا در دهههای آینده وابستگی خود به سوختهای فسیلی را کاهش داده و اقتصاد خود را کربنزدایی کند.
تسلا در توسعه ذخیرهسازی باتری با CATL چین و خودروساز BYD رقابت میکند. CATL در حال حاضر حدود ۴۰ درصد از سهم بازار جهانی تولید باتری را در اختیار دارد و پیشتر انتظار میرفت سلولها و بستههای باتری مورد استفاده در مگاپکهای تسلا را تأمین کند.
علاوه بر این، تسلا در حالی این پروژه را پیش میبرد که چین با جنگ تجاری با ایالات متحده مواجه است و رئیسجمهور ترامپ اخیراً تعرفههای بالایی بر واردات چینی اعمال کرده است.
چین در حال حاضر حدود ۴۰ گیگاوات ظرفیت باتری در مقیاس شبکه دارد. با این حال، این ظرفیت باید در سالهای آینده بهطور قابلتوجهی افزایش یابد تا اهداف گذار سبز این کشور محقق شود. علاوه بر این، کشورهای دیگر در سراسر جهان نیز به دنبال گسترش نصب باتریهای در مقیاس بزرگ هستند که میتواند تسلا را به صادرات باتریهای بیشتری از چین ترغیب کند.