یک وعده عجیب ۲۰ ساله در ایران

بندر امیرآباد در کنار آن که یک ظرفیت صادراتی و تجاری در منطقه به شمار می‌رود، با دارا بودن کارخانجات متعددی همچون گچ، فولاد، کاغذ و سیلوهای متعدد از بنادر نسل سوم کشور محسوب می‌شود و عمده ۷.۵ میلیون تن کالای صادراتی کشورهای مختلف جهان از بنادر آستاراخان، آکتائو، اولیا، باکو، گوسان و ماخاچ کالا وارد بندر امیرآباد می‌شود.

بندر امیرآباد با حدود 1۳۰۰ هکتار وسعت و همچنین ۲۲۰ هکتار پس‌کرانه با دارا بودن اراضی پشتیبانی وسیع، زیر ساخت حمل‌و‌نقل مدرن چند‌وجهی، اسکله رو -رو ریلی و کامیون جهت ترانزیت و حمل یکسره کالا و همچنین دسترسی آسان به بازار مصرف کشورهای CIS با جمعیت بالغ بر ۳۰۰ میلیون، ظرفیت فوق العاده‌ای در توسعه اقتصادی و جهش تجاری کشور دارد.

اتصال به شبکه ریلی کشور، بهره‌مندی از ۱۵ پست اسکله با ظرفیت ۱۰ میلیون تن و بهره مندی از ظرفیت اتصال کریدور ترانزیت بین المللی شمال-جنوب (INSTC) از دیگر ویژگی‌های شاخص بندر امیرآباد است.

منطقه امیرآباد از ظرفیت‌های بندری بسیار مناسبی برخوردار است و می‌تواند به دلیل موقعیت ویژه جغرافیایی و قرار گرفتن در مسیر کریدور شمال- جنوب، توسعه روابط تجاری و اقتصادی با کشورهای همسایه به‌ویژه کشورهای حاشیه دریای خزر را بیش از پیش تجربه کند که این امر به شکوفایی اقتصادی این بندر کمک می کند.

یکی از پروژه‌های مهم این بندر، اسکله رو-رو است که چندین سال مورد غفلت واقع شده‌است. سید مرتضی ناصریان، کارشناس حمل‌ونقل، در مورد اهمیت این پروژه عنوان کرده بود که این پروژه تخلیه و بارگیری در دو طرف دریا‌ی‌خزر و در پی آن زمان و هزینه ترانزیت کالا را کاهش می‌دهد. رو-رو نیاز به کشتی‌های مخصوص دارد که برای کالاهای باارزش از لحاظ زمانی، گزینه مناسبی به حساب می‌آید.

وی اظهار کرده بود که حدود ۲۰ سال پیش، در بندر امیرآباد اسکله رو-رو اجرایی شده‌است که بنا به دلایلی به تعلیق کشانده‌شد و پس از آن دیگر به سمت اجرای مجدد آن پیش نرفتیم.

مهدی یونسی رستمی، استاندار مازندران، همزمان با سفر وزیر راه‌وشهرسازی در آذر سال گذشته، از اختصاص اعتبار هفت هزار میلیارد ریالی دولت برای تکمیل اسکله رو-رو در این بندر خبر داده بود.

وی اظهار کرده‌بود ساخت پایانه مکانیزه غلات به ظرفیت ۷۰ هزار تن و با سرمایه‌گذاری حدود ۱۳ هزار میلیارد ریال، احداث مخازن روغن خوراکی با ظرفیت ۲۶ هزار تن و سرمایه‌گذاری یک‌هزار و ۲۲۰ میلیارد ریالی، ایجاد محوطه کانتینری به ظرفیت۱۲۰۰۰ TEUو سرمایه‌گذاری حدود ۱۴ هزار و ۸۰۰ میلیارد ریال، ساخت کارخانه تصفیه روغن و بسته‌بندی با سرمایه‌گذاری حدود پنج هزار میلیار ریالی و کارخانه تولید نشاسته ذرت با سرمایه گذاری حدود ۱۳ هزار میلیارد ریالی از جمله طرح‌های مهم زیرساختی است که به زودی عملیات اجرایی آن در این بندر اغاز خواهد شد.

به گفته مدیر کل بنادرو‌دریانوردی بندر امیرآباد محمد علی موسی پور گرجی، تکمیل اسکله رو-رو ریلی در بندر امیرآباد تأثیر به‌سزایی بر رونق تجارت دو کشور خواهد داشت و مسیر دسترسی به بازارهای هدف از جمله شرق آسیا و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس را برای توسعه تجارت دو کشور فراهم خواهد کرد.

مهدی باقری، کارشناس ترانزیت، عنوان کرد که رفع نیازهای ضروری این بندر به ویژه اسکله رو-رو، با سرمایه‌گذاری‌های بخش غیردولتی سبب می‌شود که امیرآباد به یکی از راهبردی‌ترین بنادر کشورهای حاشیه‌خزر تبدیل شود و از دست برتر ایران در کشتیرانی خزر، بهره‌برداری بهتری صورت بگیرد.

با این وجود مسئولان مربوطه که در کاخ وزارت راه و شهرسازی نشسته‌اند، به چشم انتظاری ۲۰ ساله این پروژه پایان نمی‌دهند.

کریدور بین‌المللی شمال-جنوب دارای سه شاخه شرقی (آسیای مرکزی)، شاخه میانی (دریای‌خزر) و شاخه غربی (آذربایجان و ارمنستان) است.

با توجه به آن که بخش تجاری و پرجمعیت روسیه در مناطق غربی آن یعنی در نزدیکی مسکو قرار دارد، برای تجارت و ترانزیت کالا به/از روسیه، دو مسیر میانی و غربی بهترین کارایی را خواهند داشت.

به گفته کریم نائینی، کارشناس حمل‌ونقل، انحصار در مسیرهای ترانزیتی کشور همچون مواردی که در بحث انتقال گاز و نفت از آذربایجان صورت گرفته، ناخواسته کشور را به آن‌ها وابسته می‌کند و در آینده نه چندان دور اهرمی برای فشار بیشتر به کشور می‌گردند.

این کارشناس عنوان کرد که برای مواقع حساس و بحرانی باید مسیر دیگری علاوه بر مسیر جمهوری آذربایجان داشته باشیم که به خفگی ژئوپلیتیکی دچار نشویم.