آسمان ایران حسابی شلوغ شد
صنعت هوانوردی ایران در نیمه نخست سال ۱۴۰۴ با وجود محدودیتهای مقطعی، قدرت خود را به نمایش گذاشت و نزدیک به ۱۷ میلیون مسافر را جابجا کرد.

آمارهای رسمی شرکت فرودگاهها نشان میدهد که فرودگاه مهرآباد تهران به تنهایی با جابجایی بیش از ۵ میلیون مسافر، همچنان قلب تپنده حملونقل هوایی کشور است و به همراه فرودگاه مشهد، بیش از نیمی از کل ترافیک مسافری ایران را به خود اختصاص دادهاند.
محمد امیرانی، مدیرعامل شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران، با اعلام عملکرد شش ماهه صنعت، از ثبت ۱۵۲,۳۱۳ نشست و برخاست و جابجایی ۱۶۳,۸۸۶ تن بار در ۶۱ فرودگاه کشور خبر داد. این آمار نشاندهنده “رشد قابل توجه” پس از عبور از محدودیتهای پروازی است.
کالبدشکافی آمار: نقشه قدرت در آسمان ایران
بررسی دقیقتر دادهها، تصویری واضح از توزیع ترافیک هوایی در کشور ارائه میدهد. فرودگاههای تحت مالکیت شرکت فرودگاهها (۴۹ فرودگاه) میزبان بخش عمده این ترافیک بودهاند:
- تعداد مسافر: ۱۴,۹۴۷,۸۰۵ نفر
- نشست و برخاست: ۱۳۴,۱۷۵ فروند
- حجم بار: ۱۴۳,۲۸۵ تن
صدرنشینان بلامنازع: مثلث تهران، مشهد و شیراز
تمرکز ترافیک هوایی در چند فرودگاه بزرگ کشور کاملاً مشهود است. آمار سه فرودگاه برتر به وضوح این موضوع را نشان میدهد:
نام فرودگاه | نشست و برخاست (فروند) | تعداد مسافر (نفر) | سهم از کل مسافران* |
---|---|---|---|
۱. مهرآباد (تهران) | ۴۷,۰۸۶ | ۵,۱۳۳,۸۴۴ | ۳۰.۴٪ |
۲. شهید هاشمینژاد (مشهد) | ۳۰,۲۸۳ | ۳,۹۴۱,۳۴۷ | ۲۳.۳٪ |
۳. شهید دستغیب (شیراز) | ۱۰,۲۳۸ | ۱,۱۰۴,۱۲۷ | ۶.۵٪ |
مجموع سه فرودگاه | ۸۷,۶۰۷ | ۱۰,۱۷۹,۳۱۸ | ۶۰.۲٪ |
*سهمازکل۱۶.۹میلیونمسافرجابجاشدهدرکشورمحاسبهشدهاست. سهم از کل ۱۶.۹ میلیون مسافر جابجاشده در کشور محاسبه شده است.سهمازکل۱۶.۹میلیونمسافرجابجاشدهدرکشورمحاسبهشدهاست.
همانطور که جدول نشان میدهد، فرودگاههای تهران و مشهد به تنهایی میزبان بیش از ۵۴ درصد از کل مسافران هوایی کشور بودهاند که گویای مرکزیت بالای این دو کلانشهر در شبکه حمل و نقل ایران است.
سایر فرودگاههای کلیدی
پس از این سه فرودگاه، قطبهای مهم دیگری نیز در رتبههای بعدی قرار دارند که نشاندهنده اهمیت منطقهای آنهاست:
- اهواز: ۶,۵۵۶ نشست و برخاست
- اصفهان: ۵,۶۳۹ نشست و برخاست
- تبریز: ۵,۲۰۸ نشست و برخاست
- بندرعباس: ۴,۷۲۸ نشست و برخاست
- کرمان: ۳,۰۳۰ نشست و برخاست
این آمار برای شما چه معنایی دارد؟
این ارقام فراتر از اعداد خشک، پیامهای مهمی برای بخشهای مختلف جامعه دارند:
- برای شهروندان و مسافران: تمرکز شدید ترافیک در تهران و مشهد به معنای دسترسی بهتر و تنوع پروازی بیشتر از این دو شهر است. اما برای ساکنان شهرهای دیگر، این آمار میتواند به معنای نیاز به پروازهای اتصال (کانکشن)، گزینههای محدودتر و احتمالاً قیمتهای بالاتر به دلیل رقابت کمتر باشد.
- برای سرمایهگذاران و حوزه گردشگری: این دادهها نقشه راهی برای سرمایهگذاری است. فرودگاههای پرتردد، پتانسیل بالایی برای توسعه خدمات جانبی (هتل، حمل و نقل، رستوران) دارند. از سوی دیگر، آمار پایین در برخی فرودگاههای دیگر میتواند نشاندهنده ظرفیتهای بکر و استفادهنشده در حوزه گردشگری باشد که با افزایش پروازها قابل شکوفایی هستند.
- برای سیاستگذاران: این آمار زنگ خطری برای سیاست تمرکززدایی است. وابستگی بیش از ۶۰ درصدی ترافیک هوایی کشور به تنها سه فرودگاه، نشان میدهد که توسعه زیرساختها و فعالسازی فرودگاههای منطقهای برای توزیع متوازنتر ترافیک و توسعه پایدار ضروری است. رشد کلی آمار، سیگنالی مثبت برای بهبود وضعیت صنعت هوانوردی است، اما توزیع آن نیازمند بازنگری است.