۳ قدرت دریایی بزرگ جهان / خبری از آمریکا نیست
بر اساس تازهترین گزارش «کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل متحد یا همان UNCTAD، سه قدرت دریایی بزرگ، یونان، چین و ژاپن، بیش از ۴۰ درصد از ظرفیت کشتیرانی جهان را در اختیار دارند. این سلطه، نهتنها نقشه حملونقل جهانی بلکه مسیر انرژی، مواد اولیه و زنجیره تأمین بینالمللی را نیز تعیین میکند.
گزارش سال ۲۰۲۵ آنکتاد نشان میدهد که یونان، چین و ژاپن همچنان ستونهای اصلی صنعت کشتیرانی جهان هستند و با در اختیار داشتن بیش از ۹۸۶ میلیون تن ظرفیت DWT (تناژ وزنی خالص)، شریانهای حیاتی تجارت جهانی را در کنترل خود دارند.
بر اساس این گزارش، یونان با مالکیت ۵۱۲۴ کشتی و مجموع ۳۹۸ میلیون DWT، با سهم ۱۶.۴ درصدی، در جایگاه نخست قرار دارد. ناوگان یونانیها که بهویژه در بخش نفتکشها و کشتیهای فلهبر فعال است، همچنان رهبر بلامنازع در بازار جهانی حملونقل دریایی محسوب میشود.
در رتبه دوم، چین با ۱۰۴۴۰ کشتی و ظرفیت ۳۴۷ میلیون DWT، سهمی ۱۴.۴ درصدی از بازار جهانی دارد. توسعه سریع ناوگان چین، بازتابی از قدرت صنعتی، تجاری و نفوذ فزاینده پکن در مسیرهای جهانی انرژی و کالا است.
ژاپن نیز با ۴۰۸۳ کشتی و ۲۴۱ میلیون DWT، جایگاه سوم را حفظ کرده و با تمرکز بر فناوریهای نوین، بهرهوری انرژی و استانداردهای زیستمحیطی، نقش خود را به عنوان یکی از پیشگامان صنعت کشتیرانی پایدار تثبیت کرده است.
پس از این سه قدرت اصلی، سنگاپور، هنگکنگ، کره جنوبی، آلمان، تایوان، امارات متحده عربی و بریتانیا به ترتیب در جایگاههای چهارم تا دهم قرار گرفتهاند.
در این میان، حضور پررنگ کشورهای آسیایی نشاندهنده نقش محوری آسیا در کنترل بیش از نیمی از حملونقل جهانی است؛ نقشی که این قاره را به قلب تپنده زنجیرههای تأمین و جریان انرژی جهان تبدیل کرده است.
تحلیلگران آنکتاد تأکید میکنند که کشتیرانی تنها یک صنعت حملونقلی نیست، بلکه ابزاری ژئواقتصادی و استراتژیک برای کنترل تجارت جهانی است. کشورهایی که بر ناوگان دریایی تسلط دارند، توانایی شکلدهی به مسیر انرژی، کالا و حتی سیاستهای اقتصادی جهانی را نیز به دست میآورند.
با ادامه رقابت قدرتها برای گسترش ناوگان و سرمایهگذاری در فناوریهای سبز دریایی، بهنظر میرسد در دهه پیشرو، نبرد اصلی نه در خشکی، بلکه بر روی آبهای آزاد جریان خواهد داشت.