معامله جدید خودرویی چین و ایران

به گزارش Bloomberg Middle East، چند شرکت خودروسازی و قطعه‌سازی بزرگ چین – از جمله چری (Chery Automobile) و مجموعه‌های تأمین‌کننده قطعات الکترونیکی و بدنه – قراردادی با ایران امضا کرده‌اند که ارزش آن ۲ میلیون دلار برآورد می‌شود. در این قرارداد، ایران محموله‌های بزرگ مس و روی را به کارخانه‌های چین ارسال می‌کند و در مقابل، کانتینرهای قطعات خودرو وارد بنادر ایران می‌شود.

این مدل تهاتر، راهی برای دور زدن تحریم‌های ارزی و بانکی است که واردات دلاری خودرو یا قطعات را با چالش جدی مواجه کرده بود. در عمل، بارگیری فلزات ایران و تخلیه قطعات خودرو بدون نیاز به سیستم بانکی بین‌المللی انجام می‌شود.

چه قطعاتی وارد شده‌اند؟

صنعت خودرو ایران در ماه‌های اخیر با کمبود برخی اجزای کلیدی مواجه بود. بر اساس اطلاعات اولیه، محموله‌های وارداتی شامل:

• مجموعه‌های سیستم تعلیق و فرمان الکترونیکی
• پنل‌های بدنه و درب‌ها برای مدل‌های مونتاژی
• کامپیوترهای مرکزی ECU و ماژول‌های الکترونیکی موتور
• قطعات داخلی کابین نظیر داشبورد و سیستم تهویه

این قطعات عمدتاً با پلتفرم‌های رایج خودروهای چینی موجود در ایران – مثل چری تیگو ۷، چری آریزو ۶، جک S5 و مدل‌های تازه‌وارد – سازگار هستند.

تأثیر بر خطوط مونتاژ داخلی

کارخانه‌های مونتاژکننده خودروهای چینی در ایران، در ماه‌های گذشته با کاهش سرعت تولید به دلیل کمبود قطعات روبه‌رو بودند. ورود این محموله تازه می‌تواند:

• سرعت تولید را ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش دهد.
• موجودی بازار خودروهای مونتاژی را تا پایان پاییز ترمیم کند.
• امکان معرفی یک یا دو مدل جدید را فراهم سازد (به‌خصوص در سگمنت کراس‌اوورهای شهری).

رقابت تازه با برندهای داخلی

ورود بی‌دلار قطعات چینی ممکن است فشار رقابتی شدیدی بر ایران‌خودرو و سایپا ایجاد کند. اگر مونتاژکنندگان برندهای چینی بتوانند قیمت تمام‌شده را کاهش دهند، مدل‌های مونتاژی ممکن است در برخی سگمنت‌ها حتی ارزان‌تر از محصولات داخلی با فناوری قدیمی عرضه شوند.

این رقابت در بخش کراس‌اوور و سدان میان‌رده احتمالاً شدت بیشتری خواهد داشت، جایی که خودروسازان داخلی هنوز نتوانسته‌اند محصولاتی به‌اندازه کیفیت یا امکانات برندهای چینی عرضه کنند.

پیامدهای بازار

• کاهش فشار قیمتی: تزریق خودروهای مونتاژی جدید احتمالاً سرعت رشد قیمت خودروهای وارداتی را در بازار آزاد کند‌تر خواهد کرد.
• بهبود کیفیت: ورود قطعات اصلی کارخانه‌ای به‌جای تولید یا مونتاژ داخلی، سطح کیفیت محصولات را بالاتر می‌برد.
• تقویت برندهای چینی: قراردادهای مشابه می‌تواند حضور برندهایی مثل چری، جک، بی‌وای‌دی را در ایران پایدارتر کند.

چشم‌انداز آینده

اگر این مدل تجارت پایاپای موفقیت‌آمیز باشد، ایران می‌تواند با چین یا سایر بازارهای آسیایی قراردادهای مشابهی امضا کند، به‌ویژه در حوزه خودروهای کامل CKD و قطعات یدکی. این روند، راهی برای باز نگه داشتن بازار خودرو در دوران محدودیت‌های ارزی و تحریم خواهد بود.

کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که در سال ۲۰۲۶، سهم خودروهای مونتاژی چینی در بازار ایران می‌تواند تا ۴۰ درصد افزایش یابد اگر تأمین قطعات به این شکل ادامه پیدا کند.

سخن پایانی 

معامله فلزات ایران با قطعات خودرو چین، فقط یک تبادل کالایی نیست؛ این یک راهبرد اقتصادی و صنعتی است که می‌تواند شکل بازار خودرو کشور را تغییر دهد. در شرایطی که تحریم‌ها مسیرهای رسمی واردات را بسته‌اند، چنین قراردادهایی شاید تنها پل ارتباطی ایران با فناوری‌های جدید خودروسازی باقی بماند.