گنج پنهان گازی در ایران / غول خفته بیدار شد

 مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت با اعلام کشف دو لایه جدید و عظیم نفت و گاز در میدان پازن، از اضافه شدن حداقل ۲۰۰ میلیون بشکه نفت و ۱۰ تریلیون فوت مکعب (TCF) گاز به ذخایر هیدروکربوری کشور خبر داد؛ کشفی که پازن را به بزرگترین دارنده مخزن گازی در خشکی ایران تبدیل می‌کند.

سید محی‌الدین جعفری، مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت، در حاشیه بازدید از میدان پازن، جزئیات این موفقیت بزرگ اکتشافی را تشریح کرد.

۱. احیای یک پروژه متوقف شده

جعفری با اشاره به تاریخچه این میدان گفت: «اولین تلاش برای حفاری در این میدان به سال ۱۳۹۴ بازمی‌گردد که چاه تا عمق ۳۸۰۰ متری حفاری شد اما به دلیل بروز مشکلات پیچیده عملیاتی، پروژه متوقف ماند. پس از چند سال، این منطقه مجدداً به عنوان یک هدف اکتشافی مهم در دستور کار قرار گرفت تا عملیات کشف تکمیل شود.»

۲. کشف دو لایه جدید در چاه دوم

تلاش‌های جدید در قالب حفاری چاه دوم میدان پازن به نتایج شگفت‌انگیزی منجر شد. مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت افزود: «ما حفاری را تا عمق ۴۶۰۰ متری و تا سازند زمین‌شناسی فراقان که یکی از اصلی‌ترین سنگ‌های منشأ نفت و گاز در این منطقه است، ادامه دادیم. تست‌های عملیاتی که از اسفند سال گذشته آغاز شد، وجود یک لایه جدید نفتی در بخش “دالان بالایی” و یک لایه جدید گازی در عمق بیشتر را اثبات کرد.»

۳. ارزیابی اولیه حجم ذخایر

بر اساس داده‌های به دست آمده از این دو کشف، برآوردهای اولیه به شرح زیر است:

• نفت درجا: حداقل ۲۰۰ میلیون بشکه. جعفری تأکید کرد که با توجه به نتایج تست، احتمال افزایش این حجم بسیار بالاست.
• گاز درجا: حدود ۱۰ تریلیون فوت مکعب (TCF). این حجم عظیم، میدان پازن را (با احتساب ذخایر قبلی) به بزرگترین مخزن گازی واقع در خشکی ایران بدل می‌کند.

۴. چشم‌انداز آینده: حفاری چاه سوم برای تأیید نهایی

برای جلوگیری از تکرار مشکلات عملیاتی چاه اول در سازند فراقان، عملیات در چاه دوم به صورت موقت متوقف شده است. جعفری در پایان اعلام کرد: «برنامه قطعی ما حفاری چاه سوم است. انتظار داریم در این چاه، حجم دقیق‌تری از ذخایر نفت و گاز را ثبت کنیم که قطعاً از ارقام فعلی بیشتر خواهد بود و این کشف استراتژیک را نهایی خواهیم کرد.»

اهمیت خبر برای شما چیست؟

اهمیت این خبر بسیار فراتر از اعداد و ارقام اعلام شده و در سه لایه قابل تحلیل است:

• ۱. اهمیت استراتژیک و ژئوپلیتیک (لایه کلان): در عصری که دنیا به سمت انرژی‌های نو حرکت می‌کند، اثبات ذخایر جدید و عظیم هیدروکربوری، قدرت چانه‌زنی ژئوپلیتیک ایران را به شدت افزایش می‌دهد. این کشف پیامی روشن به بازارهای جهانی و رقبای منطقه‌ای است که ایران برای دهه‌های آینده همچنان یک بازیگر اصلی و غیرقابل حذف در عرصه انرژی باقی خواهد ماند. تبدیل شدن پازن به بزرگترین مخزن گازی خشکی، می‌تواند توسعه صنایع پایین‌دستی در آن منطقه و پتانسیل صادرات گاز را متحول کند.

• ۲. نمایش قدرت فنی و مهندسی (لایه تکنولوژیک): بازگشت به یک پروژه شکست‌خورده و تبدیل آن به یک موفقیت بزرگ، آن هم در اعماق چالش‌برانگیز ۴۶۰۰ متری، یک نمایش قدرت مهندسی و تکنولوژیک در شرایط تحریم است. این موفقیت نشان می‌دهد که با وجود محدودیت‌ها، دانش فنی و توان عملیاتی در صنعت نفت و گاز کشور برای غلبه بر مشکلات پیچیده زمین‌شناسی و حفاری وجود دارد. این موضوع روحیه و اعتماد به نفس کارشناسان داخلی را تقویت می‌کند.

• ۳. اهمیت اقتصادی و توسعه‌ای (لایه داخلی): هر بشکه نفت و هر فوت مکعب گاز جدید به معنای افزایش ثروت ملی است. این منابع جدید می‌توانند در آینده به درآمد ارزی برای کشور، خوراک برای پتروشیمی‌ها، و سوخت برای نیروگاه‌ها و صنایع تبدیل شوند. توسعه میدانی با این عظمت، مستلزم سرمایه‌گذاری‌های میلیارد دلاری است که به خودی خود می‌تواند باعث ایجاد هزاران شغل مستقیم و غیرمستقیم، رونق اقتصادی در منطقه مربوطه و توسعه زیرساخت‌ها شود. این کشف، یک موتور محرک بالقوه برای توسعه اقتصادی کشور است.