ناترازی ارزی در سفره مردم/ برنج پاکستانی از ۶۶ هزار تا ۱۸۰ هزار تومان
افزایش شوکهکننده قیمت برنج پاکستانی پاییز امسال، نماد بحران ناترازی عرضه و تقاضاست. رئیس اتحادیه بنکداران تهران اعلام کرد که پس از ممنوعیت واردات، قیمت برنج پاکستانی از ۶۶ هزار تومان وعدهدادهشده به بیش از ۱۸۰ هزار تومان رسید و کشاورزان نیز عرضه برنج ایرانی را محدود کردند. پیشنهاد اتحادیه: واردات آزاد برای بازگرداندن تعادل بازار.
پس از چندماه ممنوعیت واردات برنج پاکستانی، نشانههای کمبود عرضه در بازار همزمان با افزایش قیمتها آشکار شده است.
رضا کنگری، رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی تهران میگوید: «بازار برنج تابع عرضه و تقاضاست، و حالا که ورود محمولههای پاکستانی متوقف شده، بار موجود بهصورت محدود و قطرهچکانی توزیع میشود. همین موضوع باعث سهبرابر شدن قیمت این نوع برنج در بازار شده است.»
به گفته او، نظام توزیع نیز در گرانی نقش داشته است. برنج پاکستانی که قرار بود از ۱۵ شهریور در سامانه «بازارگاه» عرضه شود، پس از بروز تخلف در فرآیند فروش، از کنترل خارج و دوباره زیر نظر معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفت. اکنون هر کیلو برنج پاکستانی برای بنکدار حدود ۱۸۰ هزار تومان تمام میشود؛ در حالیکه قیمت مصوب برای مصرفکننده نهایی تنها ۶۶ هزار تومان بود.
کنگری با تأکید بر اینکه «این وضعیت نتیجه مستقیم سیاستهای ارزی و ممنوعیت واردات است» افزود: اگر واردات آزاد شود، قیمت بهسرعت تعدیل خواهد شد. او همچنین از دولت خواست انحصار واردات برنج را لغو کند تا بازار رقابتی شود و تقاضا با عرضه همخوان گردد.
در سوی دیگر، بازار برنج ایرانی نیز آرام نیست. بنابر اعلام اتحادیه، برنجهای داخلی از جمله هاشمی درجهیک با قیمت ۲۰۰ تا ۳۲۵ هزار تومان در بازار عرضه میشود. کشاورزان اما بهدلیل زیان سال گذشته، محصولشان را محدود عرضه میکنند تا سود بهتری بگیرند.
در این میان، خرید گسترده شرکتهای توزیعی بزرگ و فروشگاههای زنجیرهای در فصل برداشت نیز عرضه به بنکداران خرد را کاهش داده است. به همین سبب قیمت برنج ایرانی در سطح بالا ثابت مانده و نشانهای از کاهش ندارد.
کنگری در پایان گفت: «تا زمانی که ارز ترجیحی و محدودیت واردات ادامه دارد، بازار برنج ناپایدار خواهد ماند؛ گرانی امروز نتیجه ناترازی دیروز است.»