طرح توکنی مسکن رسما به ایران رسید/ خرید خانه آسان شد؟

طرح معاملات توکنی مسکن دیگر یک ایده آزمایشی نیست. مشاور وزیر اقتصاد تأیید کرده این طرح به‌صورت جدی در دستور کار قرار دارد تا امکان ورود سرمایه‌های خرد به بازار ملک فراهم شود. در شرایطی که قیمت خانه‌های معمولی در تهران به ارقام بالاتر از ۱۲ میلیارد تومان رسیده، خرید آپارتمان به آرزویی دور برای اکثریت مردم تبدیل شده است؛ اما توکنی‌کردن ملک معادله را ساده می‌کند.

در مدل توکنی، ارزش ملک به واحدهای دیجیتالی کوچک تقسیم می‌شود تا هر فرد با هر سطح درآمد بتواند سهمی از ملک خریداری کند. به‌عنوان مثال اگر خانه‌ای ۱۰ میلیارد تومان ارزش داشته باشد، تقسیم آن به هزار توکن مساوی، ارزش هر توکن را ده میلیون تومان می‌سازد. این مفهوم نه‌تنها در ایران بلکه سال‌هاست در بازارهای توسعه‌یافته مثل آمریکا و آلمان آزموده شده و حالا وارد مسیر اجرایی در کشور شده است.

چرا توکنی مسکن اهمیت دارد؟

افزایش سرسام‌آور قیمت‌ها و توقف معاملات واقعی دلیل اصلی حرکت به سمت مدل جدید است. طبق داده‌های بانک مرکزی، میانگین قیمت هر متر خانه در تهران از ۸۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در زمستان ۱۴۰۲ به حدود ۱۲۰ میلیون تومان در پاییز ۱۴۰۴ رسیده است. بازار در رکود معاملاتی به سر می‌برد اما سرمایه‌گذاران به دنبال راهی برای ورود کم‌هزینه به املاک هستند؛ جایی‌که مدل توکنی جذاب به نظر می‌رسد.

مزایای مدل توکنی چیست؟

کارشناسان می‌گویند توکنی‌کردن مسکن باعث افزایش نقدینگی و سرعت بالای تولید پروژه‌های ساختمانی خواهد شد. سرمایه‌های کوچک از بازار سکه و طلا به بازار واقعی منتقل می‌شود و فضای جذب منابع در ساخت‌وسازها گسترش پیدا می‌کند. علاوه بر آن، اقتصاد دیجیتال کشور با این مدل احیا می‌شود و افراد با هر میزان سرمایه امکان مشارکت در پروژه‌های ملکی پیدا می‌کنند.

معایب و ابهامات طرح:

اما این مدل هنوز چالش‌های مهمی دارد. نبود قانون مشخص برای مالکیت توکن، مشکلات نقدشوندگی و ابهامات حقوقی درباره انتقال سهم از ملک از جمله دغدغه‌های اصلی کارشناسان است. سرمایه‌گذار باید مطمئن باشد در صورت نیاز، می‌تواند توکن خود را به وجه نقد تبدیل کند؛ امری که در بازار فعلی هنوز سازوکار اجرایی ندارد. علاوه بر این، جایگاه مالکیت توکن در ثبت اسناد کشور تعریف نشده و نیازمند قانون‌گذاری شفاف است.

در مجموع، طرح توکنی مسکن در ایران هنوز در مرحله طراحی است اما با توجه به رشد خیره‌کننده قیمت‌ها، بسیاری از اقتصاددانان آن را تنها مسیر ممکن برای ورود مردم عادی به بازار مسکن در دهه آینده می‌دانند.